LUT Kullanım Alanları
LUT dosyaları iki türe ayrılır, ilki renk uzayı profilleridir. Bu profil LUT’ları kameraların LOG'lu çekimlerini referans mönitöründe doğru ışık ve renkleri göstermek için kullanılır. Örnek vermek gerekirse ARRI Alexa kameraları, çıkış mönitöründe REC-709 renk profili şeklinde gösterir. Kameranın Kelvin, ISO ve Diyagram ayarlarını düzgün şekilde yapmamızı sağlamış olur. Bu profil LUT’ları aynı zamanda Color Correction yazılımların üzerinde de mevcut, güncel versiyonlarını kamera üretici firmaların web sayfalarından indirilerek, renklendirme yazılımı üzerine yükleyebilir. Kameradan gelen LOG'lu videoları en doğru renklerini görmemizi sağlar. Tabii mönitörümüz düzgün kalibrasyon edilmişse.
Diğer LUT dosya türü ise hazır tarz (LUT pack, stock) renkler ya da çeşitli Color Grading tarzlarında bulunur, hızlıca filme uygulamamızı sağlar. Bu tarzları satın alarak ya da yazılım üzerinden kendimiz LUT tarzımı yaratabiliriz. Aynı zamanda bu LUT’ları kamera veya referans video monitörüne de yükleyebiliriz. Böylelikle çekim öncesi bir tarz çalışma yaparak, bunu renklendirmeye girmeden sette direk görmemizi sağlayabilir, renklerimizi set ortamında görebilir ve belli başlı sorunları hızlıca düzeltebiliriz.
LUT'lar renk düzeltme alnında yaratıcılıktan çok matematik ve bilimle alakalı yegane kısımdır. LUT'lar günümüzde oldukça popüler bir konudur. Görüntü yönetmenlerinden, kurguculara herkes LUT'larla ilgilenmektedir. Colorist olarak LUTların farkında olmalı, nasıl çalıştıklarını bilmeli ve LUTları başarıyla projeye uygulayabilmek için Prodüksiyonla, Post Prodüksiyon alanında çalışan insanlarla ortak hareket etmeliyiz. LUT'lar bir Coloristin bakış açısından bakıldığında aslında o kadar da zor bir konu değil. LUT'ların getirdiği yenilik bu işlemin tekrar edilebilir, paylaşılabilir ve hesaplanabilir bir hale getirmesidir. Aynı LUT değeri her projede aynı oranı ve değeri verir.
LUT Yapısı
Film sektöründe bir renk uzayını diğerine uygulamak için 3D LUT kullanılır. Bunlar daha çok son çıkış kalitesini herhangi cihaz, veya projektörde göstermek için kullanılır. 3D LUT RGB renk değerlerinin çıkışlarını, RGB renk değerlerinin girişleriyle indexlenmiş bir 3D CUBE (kafes) gibidir. Küpler çeşitli boyutlarda ve bit derinliklerinde olabilir.
LookUp Table
LUT açılımı ise LookUp Table, Türkçesi ise tabloya ya da çizelgeye bakma anlamına gelir. LookUp Table öğesine bilgisayar bilimlerinde sıkça karşılaşırız. Logaritma tarzında sütün ve satırlardan oluşan, bir dizi metris (MATRIX) kod indeksleme sistemidir. Kısaca matematiksel formüle sahip dizilerdir.
1D LUT
1D LUT'lar genelde kontrast bir cihazın beyaz noktasını ayarlamak için veya renk dengesini düzeltmek için kullanılır. Ama iyi ve kaliteli bir imaj yapmak için, gereken ayrıntılara sahip değildir. Günümüzde pek tercih edilmezler.
1D LUT tek boyutlu tablo, sadece RGB renk kanalı başına, parlaklık (BRIGHTNESS), gama (GAMMA) ve kontrast (CONTRAST) değerleri barındırır. Renk tonlarını hiç bir şekilde değiştiremez.
1D LUT İçeriği:
Add Lightness (Işık Ekleme) |
Scale Lightness (Işık Ölçeği) |
Curves(Renk Eğrileri) |
3D LUT
3D LUT'lar bir colorist için çok önemlidir. 3D LUT'lar renk ve lüminansı 3D uzay içerisine yerleştirir ki bu uzay bazen 3D küp olarak da geçer. Bir renk değerinin gerçek dünyada çalışma şekline çok yakın sonuçlar verir. Dolasıyla işlerimiz için 3D LUT, çok ayrıntılı renk düzeltme işleri için 1D LUT'dan çok daha kullanışlıdır. Günümüz modern ekran kartları 3D LUT'lara direk destek vermektedir.
3D LUT 3 boyutlu tablo, parlaklık (BRIGHTNESS), gama (GAMMA), kontrast (CONTRAST) ve renk (COLOR BALANCE- HUE) değerlerini barındırır.
3D LUT İçeriği:
Add HUE (Ton Ekleme) |
Add HUE (Ton Ekleme) |
Add Chrome (Kroma Ekleme) |
Scale Lightness (Işık Ölçeği) |
Scale Chrome (Kroma Ölçeği) |
Set Temperature (Renk Sıcaklığı) |
Curves (Renk Eğrileri) |
Stretch (Deforme Etme) |
XYZ KÜP
Küpler çeşitli boyutlarda ve bit derinliklerinde olabilir. Genelde 17x17x17 XYZ küpler 3D LUT olarak kullanılır. Bu küpler 3 ile 96'ya kadar çıkabilen ızgara (GRID) matrix yapısına sahiplerdir. En genel kullanımı RGB 10 bit LOG imajları I/O giriş ve çıkışlarında kullanılmaktadır. Aşağıdaki görselde hiç bir ayarı oynanmamış küpten oynanmış küpün farklarını net bir şekilde görmekteyiz.
Aşağıdaki video, küpün yapısını animasyon şeklinde gösterilmiştir. İzleyince yapısını daha net algılarsınız.
REKLAM
3D LUT MATRIX
Herhangi bir 3D LUT dosyasını NOTEPAD editör ile açtığımızda farklı rakam ve değerlerde sıralanmış kodlar şeklinde görürüz. Bu kodlar metris (MATRIX) dediğimiz metamatiksel formlardan oluşur. Bazıları RGB renk ve ışık bilgisinin değerleri, diğer rakamlar ise 3 boyutlu küpün XYZ uzayındaki koordinatların konumunu söyler. Böylelikle bu kodlar bir araya geldiğinde Linear veya LOG eğri skalası, Renk değerleri, Gamma ve Işık gibi değerlerinin bilgisini barındırarak, videolarımıza uygulamamızı sağlar.
LUT FORMATLARI
Şu an için en yaygın olan LUT dosya türü *.CUBE'dür. 3D desteği olması ile Renk Bit'i en yüksek değerlerdedir.
CLUT
CLUT açılımı ise Color LUT olarak belirtilir. Bu LUT türü 3D LUT'ın 2 boyutlu görsel bir şekilde açılmış ve yan yana dizilmiş halidir. Eski bir türdür ama günümüzde hala kullanılmaktadır. Ve genelde oyun motorları olan Unreal Engine, Cry Engine ve Unity 3D yazılımlarına çeşitli imge formatlarında (*.TGA ve *.PNG gibi) aktarılarak, oyun veya interaktif deneyimler için sinematik renkler vermek için kullanılabilir.
Aşağıdaki Unreal oyun görselinde CLUT öncesi sonrası arasındaki farkları. CLUT DaVinci Resolve üzerinden renklendirilmiştir.
NOT
Her ne kadar hazır LUT kullansanızda kendi tarzınızı geliştirmek adına, kullanacağınız 3D LUT üzerinde mutlaka oynama yaparak değiştirin. Çünkü aynı tarz renklendirilmiş videoların piyasada gezinmesini görmeyelim. Farklı ve yaratıcı olalım ki bırakalım başkaları bizi kopyalasın. :)
